ΔΙΑΤΡΟΦΗ, ΕΥΕΞΙΑ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗ ΖΩΗ

Η υγιεινή ζωή σχετίζεται άμεσα με την σωστή διατροφή. Ξεκινώντας από το πρωινό (το οποίο βλακωδώς - δήθεν για λόγους χρόνου - παραλείπει μεγάλη μερίδα του πληθυσμού) μπορείτε να χορτάσετε με γάλα και καλαμπόκι βρασμένο με μια κουταλιά μέλι ή χυλό από βρασμένο στάρι με γάλα και λίγο μέλι. Το στάρι θέλει καθάρισμα και βράσιμο για πολλή ώρα. Αφήστε το στο βραστό νερό (με κλειστή των εστία) όλη τη νύχτα για να μαλακώσει. Μετά σουρώστε το. Συνεχίστε το πρωινό με χυμό πορτοκάλι και φρούτα. Για μεσημεριανό αποφύγετε τα λίπη, τα τηγανητά, τα τσιγαριστά - το σοτάρισμα, τα γλυκά και τα παγωτά. Κόκκινο κρέας να τρώτε 1-2 φορές την εβδομάδα. Το κόκκινο κρέας προσφέρει σίδηρο και βιταμίνη Β12 που προλαμβάνουν την αναιμία (σιδηροπενική και μακροκυτταρική αντίστοιχα) από την οποία κινδυνεύουν οι χορτοφάγοι. H έλλειψη της βιταμίνης Β12, πέρα από μακροκυτταρική αναιμία, προκαλεί άνοια, πρώιμα γκρίζα μαλλιά, γλωσσίτιδα κ.α. Από το κρέας συνίσταται το συκώτι (άριστη πηγή βιταμινών) και τα πουλερικά χωρίς την πέτσα (που έχουν λιγότερες θερμίδες). Στο φαγητό να αποφεύγετε το πολύ λάδι, να μην βάζετε βούτυρο/μαργαρίνη, να μην σοτάρετε τα υλικά και μην τσιγαρίζετε το φαγητό. Προτιμάτε τα όσπρια και τα ψάρια, ιδίως τα παχιά ψάρια που είναι πλούσια σε ω΄ λιπαρά οξέα που προστατεύουν την καρδιά. Τα λαχανικά να τα αγοράζετε από βιολογικές καλλιέργειες (organics) απαλλαγμένες από καρκινογόνα εντομοκτόνα. Το φυλλικό οξύ είναι και αυτό μια βιταμίνη στα πράσινα λαχανικά που προστατεύει από την μακροκυτταρική αναιμία (όπως και η βιταμίνη Β12 που υπάρχει περισσότερο στο κρέας) και παράλληλα προστατεύει την καρδιά (με την εξουδετέρωση της τοξικής ομοκυστεΐνης). Παράλληλα, έρευνες έχουν καταλήξει ότι η βιταμίνη Β6 συμβάλλει στην πρόληψη του εμφράγματος και σε αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης κατά 8 (διακύμανση 7-17 έτη) έτη!!! Αλλά και η ασπιρίνη βοηθά στην πρόληψη του εμφράγματος και μπορείτε να την λαμβάνετε (σε συνεννόηση με τον ιατρό σας) αρκεί να μην έχετε προβλήματα με το στομάχι (έλκος) και προβλήματα πηκτικότητας (αιμορραγικές καταστάσεις). Το βραδινό να είναι πριν τις 9 το βράδυ (γενικά το βράδυ οι θερμίδες δεν καίγονται, αλλά συσσωρεύονται) και να περιλαμβάνει σούπα ή γάλα, γιαούρτι (με μέλι και με λίγους ξηρούς καρπούς), φρούτα, ξηρούς καρπούς. Πάντως ξηρούς καρπούς να τρώτε ελάχιστους γιατί έχουν πολλές θερμίδες, ενώ πρέπει να είναι καλοσυντηρημένοι, αλλιώς έχουν την αφλατοξίνη που προκαλεί καρκίνο του ήπατος ή αν είναι άγνωστης προέλευσης μπορεί να περιέχουν αρσενικό. Τα καρύδια μειώνουν τη χοληστερίνη. Το γιαούρτι, αντίθετα με τις απόψεις του Ρώσου Μέσνικοφ, δεν είναι θαυματουργό, αλλά βοηθά την σωστή λειτουργία (της χλωρίδας) του εντέρου και είναι απαραίτητο σε όσους παίρνουν αντιβίωση (που καταστρέφει τη χλωρίδα του εντέρου και πολλοί παθαίνουν κολίτιδα από το πολυανθεκτικό πλέον βακτήριο Clostridium Difficile που προκαλεί ψευδομεμβρανώδη κολίτιδα). Πάντως, καλές είναι και οι καλλιέργειες γιαουρτιού με συμπληρώματα όπως ω´ λιπαρά οξέα ή φυτικές στερόλες, αλλά προτιμάτε γνωστές μάρκες όπως το actimel και το Becel. Σχετικά με το ασβέστιο, ένα ποτήρι γάλα δεν καλύπτει τις καθημερινές ανάγκες (εκτός αν είναι εμπλουτισμένο με ασβέστιο), αλλά χρειάζονται 2 ποτήρια. Ομοίως, 2 ποτήρια πορτοκαλάδα καλύπτουν επαρκέστατα τις ανάγκες σε βιταμίνη C. Στα ενδιάμεσα των κυρίων γευμάτων προτιμάτε να τρώτε φρούτα, λαχανικά (όχι με πολύ λάδι) και φυσικούς (χωρίς ζάχαρη, αφού έχουν τον φυσικό υδατάνθρακα φρουκτόζη) χυμούς από φρούτα. Για το στρες και την αϋπνία βοηθάνε η βαλεριάνα (στο φαρμακείο θα το βρείτε ως Quite Life της Lanes, Quite Night και Valmane), η αρωματοθεραπεία, η ήρεμη μουσική, τα αφεψήματα όπως το χαμομήλι, τίλια, φασκόμηλο, τσάι του βουνού και μέντα (αυτή βοηθά και το ευερέθιστο έντερο) και το ζεστό μπάνιο (ενδεχομένως με δενδρολίβανο ως αιθέριο έλαιο). Το μπάνιο ή το ντους έχουν αφροδισιακή δράση (ιδιαίτερα ένα ζεστό μπάνιο - όχι το καλοκαίρι - και χαλάρωση στο νερό της μπανιέρας που είναι εμποτισμένο με αιθέρια έλαια όπως λεβάντα, δενδρολίβανο, ιλάνγκ-ιλάνγκ κ.α.) και πολλοί το κάνουν πριν το σεξ. Αρκετά χαλαρωτική είναι και η μουσική συνθεσάιζερ του Ελληνο-Αμερικανού συνθέτη (γνωστός για τον πρώην γάμο του με την ηθοποιό Λίντα Έβανς της σειράς "Δυναστεία") όπως το "In my Time" και το "If I could Tell you" και πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο internet στο www.yanni.com Καθημερινά είναι απαραίτητη η αερόβια άσκηση με 30 λεπτά περπάτημα ή καλύτερα τρέξιμο. Πάντως, με μια εβδομάδα άσκηση χρειάζεται μια ημέρα ξεκούραση (π.χ. Κυριακή, αν και το ιδανικό θα ήταν Τετάρτη και Κυριακή) για ανάρρωση από μικροτραυματισμούς και μικροθλάσεις. Οι πολύωρες (ως και 6-9 ώρες) προπονήσεις είναι απαράδεκτες και συνίστανται μόνον για αυτούς που έχουν τον αθλητισμό ως επάγγελμα (κατάντια των καιρών μας, αν και η εμπορευματοποίηση του αθλητισμού ξεκίνησε από τους Μακεδόνες και καθιερώθηκε από τους Ρωμαίους). Στην εποχή μας δεν υπάρχει δυστυχώς ο μαζικός λαϊκός αθλητισμός (κάτι που μόνον στις κομουνιστικές κοινωνίες υπήρχε μαζί με άλλα αγαθά όπως η δωρεάν παιδεία-εκπαίδευση και υγεία, καθώς και οι δωρεάν εργατικές κατοικίες). Αποφεύγετε τα ακουστικά "ψείρες" για να ακούτε μουσική, MP3 ή ραδιόφωνο, αφού όλοι οι ΩΡΛδες εφιστούν την προσοχή και τονίζουν ότι μπορεί να προκληθούν μόνιμα προβλήματα ακοής. Γενικά ο συνεχής δυνατός θόρυβος προκαλεί προβλήματα ακοής και ένας από τους δυνατότερους θορύβους είναι το ΜΕΤΡΟ (tube στην Αγγλία). Αποφεύγετε την άσκοπη έκθεση στον ήλιο. Πάντα να βάζετε αντιηλιακό, αν και έχει βρεθεί ότι χρειάζεται μια παχιά στρώση για να δράσει. Ο ήλιος προκαλεί καρκίνο του δέρματος, πλην όμως είναι απαραίτητος για την απορρόφηση της βιταμίνης D. Βότανα υπάρχουν πολλά, όμως πολλές είναι και οι αντικρουόμενες απόψεις για τα ευεργετήματα και τις ανεπιθύμητες ενέργειες που προκαλούν και καλό είναι να ενημερωθείτε από ειδικούς βοτανολόγους, βιβλία και site στο διαδίκτυο όπως του NCCAM (http://nccam.nih.gov/health). Για το St Johns Wort (Hypericum) υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις ότι βοηθά το άγχος και την κατάθλιψη, όμως έχει ελαφρές παρενέργειες και αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα. Για τα Hawthorn Berries (Crataegeus) υπάρχει η άποψη ότι βοηθούν σε στεφανιαία νόσο, αθηρωσκλήρυνση, υπέρταση και υπερλιπιδαιμία. Άλλα συμπληρώματα διατροφής είναι το acidophilus και ο lactobacillus για τη σωστή λειτουργία του εντέρου, η βιταμίνη Ε, η λεκιθίνη (λιποδιαλυτικό όταν λαμβάνεται με το φαγητό), πολυβιταμίνες με ιχνοστοιχεία, το Brahmi (Ginkgo Biloba) για την καλή μνήμη (αν και υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις), τα ω´ λιπαρά οξέα (π.χ. fish oil) για την αθηρωμάτωση και την υπερλιπιδαιμία (προστασία των αγγείων με τη μείωση της LDL κακής χοληστερόλης), η βαλεριάνα (για άγχος, αϋπνία και κατάθλιψη), το σκόρδο (για την υπέρταση και την αθηρωμάτωση) κ.α. Επαναλαμβάνεται και πάλι η ενημέρωση από ειδικό πριν τη λήψη οποιοδήποτε συμπληρώματος διατροφής γιατί υπάρχουν ανεπιθύμητες ενέργειες π.χ. κινέζικα βότανα που περιέχουν την ουσία aristolochic acid είναι επικίνδυνα, γιατί η παραπάνω ουσία έχει συνδεθεί με καρκίνο της ουροδόχου κύστης και βλάβη των νεφρών. Αποφεύγετε τους χυμούς με ζάχαρη ή γλυκαντικά, καθώς και τα αναψυκτικά που έχουν άφθονη ζάχαρη (π.χ. 330 ml αναψυκτικών τύπου cola περιέχουν 7,5 κουταλιές του τσαγιού ζάχαρη, δηλ. 36 gr). Αλλά και τα light περιέχουν συχνά καρκινογόνες τεχνητές γλυκαντικές ουσίες όπως η ασπαρτάμη (προκαλεί καρκίνο σε ποντίκια, αλλά σε μεγάλες δόσεις) και το κυκλαμικό οξύ. Άλλα αναψυκτικά (ιδίως "τονωτικά" περιέχουν καφεΐνη. Γενικά, η άφθονη ζάχαρη στα αναψυκτικά εκτινάσσει τη γλυκόζη του αίματος στα ύψη, όμως αντί για ενέργεια το άτομο νιώθει (λόγω υπερέκκρισης ινσουλίνης που έχει υπογλυκαιμική δράση) ζάλη και υπνηλία (είναι η "λάρα" που νιώθουμε μετά από κάποιο γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες). Πέρα από τα αναψυκτικά, και τα δημητριακά τύπου Corn Flakes (χωρίς να αναφέρομαι στην συγκεκριμένη μάρκα) και τα μούσλι συχνά περιέχουν υπερβολικά ποσά ζάχαρης και αλατιού, καθώς και λιπαρών οξέων. Η υπερκατανάλωση ζάχαρης και λιπαρών προδιαθέτει για παχυσαρκία, διαβήτη και αθηρωμάτωση των αγγείων η απόφραξη των οποίων προκαλεί έμφραγμα και εγκεφαλικό. Το αλάτι αυξάνει την πίεση, αν και λιγάκι - μισό κουταλάκι του γλυκού στο φαγητό - είναι χρήσιμο για τον θυρεοειδή για το ιώδιο που περιέχει - αν είναι ιωδιωμένο αλάτι. Καλύτερα να φτιάχνετε τα δικά σας δημητριακά με φρέσκο καλαμπόκι (η κατεψυγμένους σπόρους) ή στάρι βρασμένο με γάλα και μέλι. Ο χυλός από στάρι βοηθά το ευερέθιστο έντερο και άλλες παθήσεις. Επίσης, με καλαμποκάλευρο μπορείτε να φτιάξετε ένα νόστιμο κέικ προσθέτοντας σε ένα μπολ 4 αυγά, 1 ποτήρι γάλα, 1 φλιτζάνι του τσαγιού φρουκτόζη και 2 φλιτζάνια του τσαγιού σταφίδες και ψήνοντάς το μείγμα στο φούρνο σε ειδική φορμάικα (την οποία πριν προσθέσετε το μείγμα να την αλείψετε με λίγο ελαιόλαδο για να μην κολλήσει). Το ελαιόλαδο είναι χρήσιμο γιατί προστατεύει την καρδιά και τα αγγεία, αφού είναι πλούσιο στην αντιοξειδωτική βιταμίνη Ε, όμως μην υπερβάλλετε γιατί έχει αρνητική επίδραση όταν υπερκαταναλώνεται. Στην Ελλάδα βάζουν υπερβολικό λάδι στο φαγητό. Όμως εσείς βάλτε 1-2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο στη σαλάτα και 3 κουταλιές της σούπας στο φαγητό (το οποίο να μην σοτάρετε τα υλικά στο λάδι, ούτε να το τσιγαρίζετε). 1 κουταλιά ελαιόλαδο έχει 155 θερμίδες, όσο μισή τυρόπιτα! Έτσι, το πολύ λάδι παχαίνει! Το ελαιόλαδο περιέχει μονοακόρεστα λίπη (ελαϊκό οξύ), βιταμίνη Ε και πολυφαινόλες! Εσείς να προτιμάτε μόνον το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και όχι το απλό-ραφιναρισμένο. Γενικά, υγιεινό λάδι είναι αυτό με αναλογία μονοακόρεστων λιπαρών οξέων μεγαλύτερη από την αναλογία των πολυακόρεστων. Αποφεύγετε το λάδι σόγιας (σογιέλαιο). Σχετικά με το ψωμί, και αυτό παχαίνει. 1 λεπτή φέτα ψωμί έχει 80 θερμίδες. Προτιμάτε το πολύσπορο/οκτάσπορο ψωμί και το καλαμποκόψωμο (μπομπότα). Επίσης, αποφεύγετε τη ζάχαρη και προτιμάτε την φρουκτόζη (είναι 3 φορές γλυκύτερη και έχει 12 θερμίδες, ενώ η ζάχαρη 20) και το μέλι. Αποφεύγετε τα αυγά (ιδίως ομελέτα) και τα τηγανητά (ιδίως τις τηγανητές πατάτες σε χιλιοτηγανισμένα πετρελαιόλαδα), αποκλείστε το βούτυρο και τη μαργαρίνη στο φαγητό. Γενικά ότι δεν παράγουμε οι ίδιοι είναι δυνητικά επικίνδυνο και καρκινογόνο π.χ. από εντομοκτόνα σε λαχανικά και φρούτα, ορμόνες και αντιβιοτικά (σε κρέατα) κτλ. Προτιμάτε τα οικολογικά προϊόντα (organics) και γενικά αποφεύγετε να τρώτε συνεχώς έξω γιατί δεν ξέρετε αν π.χ. στο εστιατόριο "ανακυκλώνουν το περισσευούμενο φαγητό" ή αν στο εργαστήριο ζαχαροπλαστικής ή φούρνου κάνουν παρέλαση τα ποντίκια και τα έντομα στο αλεύρι και στα άλλα υλικά. Τίποτα πλέον δεν είναι ασφαλές. Πρόσφατα γνωστή βρετανική εταιρία μπισκότων ανακαλύφθηκε ότι είχε μπισκότα μολυσμένα με το μικρόβιο Salmonella mode video. Χρήσιμο είναι να γραφτείτε σε κάποιο γυμναστήριο. Το πρόγραμμα να περιλαμβάνει καθημερινά (πλην Κυριακής και ίσως και Τετάρτης) 25-30 λεπτά αερόβια άσκηση-τρέξιμο (το ποδήλατο είναι για τους ηλικιωμένους), 200 τουλάχιστον κοιλιακοί (100 ορθοί και 100 πλάγιοι) και μετά 40-60 λεπτά αναερόβια άσκηση με βάρη και μηχανήματα. Η αναερόβια άσκηση έχει το μειονέκτημα ότι (ιδίως σε αρσιβαρίστες) αυξάνει την πίεση και ενδεχομένως καταπονεί το κυκλοφορικό (το αντίθετο συμβαίνει με την αερόβια άσκηση), όμως προλαμβάνει την οστεοπόρωση και χαρίζει δύναμη και όγκο. Αν γίνεται με μέτρο δεν καταπονεί ιδιαίτερα το κυκλοφορικό. Πριν οποιοδήποτε πρόγραμμα γυμναστικής χρειάζεται 5 λεπτά προθέρμανση (π.χ. τροχάδην με κινήσεις - όπως περιστροφές - και των ώμων), 10 λεπτά διατάσεις (ρωτήστε καλύτερα κάποιον φυσικοθεραπευτή, γιατί δυστυχώς έχω παρατηρήσει ότι συχνά οι γυμναστές δεν διδάσκουν τις σωστές διατάσεις - π.χ. ο τετρακέφαλος δεν διατείνεται σωστά σε όρθια θέση όπως βλακωδώς κάνουν οι ποδοσφαιριστές, αλλά σε πρηνή με κάμψη ισχίου και γόνατος από βοηθό) και μετά πάλι 10 λεπτά ζέσταμα (με τροχάδην). Σχετικά με το τρέξιμο (jogging) αυτό να γίνεται στο γυμναστήριο ή σε ειδικό διάδρομο στο αθλητικό κέντρο. Το τρέξιμο στον δρόμο είναι βλακώδες γιατί πέρα από το ότι εισπνέει καυσαέριο ο ασκούμενος, καταπονεί αφάνταστα τις αρθρώσεις των ποδιών του στο τσιμέντο. Έτσι, να μην τρέχετε στην άσφαλτο. Μπορείτε να τρέχετε στο χώμα, αλλά προσοχή ο δρόμος να είναι καθαρός, γιατί αν σκοντάψετε σε μια πέτρα μπορεί να στραμπουλήξετε (να πάθετε διάστρεμμα, δηλαδή κάκωση των συνδέσμων) στον αστράγαλό σας (στην ποδοκνημική άρθρωση). Απαραίτητη είναι η αερόβια άσκηση για 25-30 λεπτά, με ιδανικό τον διάδρομο (treadmill). Ένα καλό πρόγραμμα στον διάδρομο περιλαμβάνει 5 λεπτά περπάτημα (ως προθέρμανση), 15 λεπτά τρέξιμο (με προοδευτικά αύξηση της κλίσης και της ταχύτητας ως το μέγιστο που αντέχει ο αθλητής, μετά μείωση κλίσης και ταχύτητας και περπάτημα για λίγα λεπτά και μετά αύξηση της ταχύτητας και της κλίσης και τρέξιμο) και το πρόγραμμα τελειώνει με μείωση της κλίσης και της ταχύτητας και περπάτημα για 5 λεπτά. Μετά χρειάζονται τουλάχιστον 200 κοιλιακοί (100 ορθοί και 100 πλάγιοι) ως εξής: για γύμναση των ορθών κοιλιακών το άτομο είναι ξαπλωμένο με λυγισμένα τα γόνατα και με τα χέρια στον αυχένα, κάμπτει το κεφάλι φέρνοντας το σαγόνι στο στέρνο και λυγίζοντας τον κορμό ίσα που να σηκωθούν από το έδαφος οι κάτω γωνίες της ωμοπλάτης (η οποία είναι σαν ανάποδο τρίγωνο). Για εκγύμναση των πλάγιων κοιλιακών το άτομο είναι ξαπλωμένο με λυγισμένα τα γόνατα και με τα χέρια στον αυχένα, λυγίζει το κεφάλι φέρνοντάς το εναλλάξ στην δεξιά και μετά στην αριστερή κλείδα έτσι ώστε τα μάτια του να κοιτάνε το ομόπλευρο (προς το μέρος της κλείδας) ισχίο (γοφό) και η κάτω γωνία της ωμοπλάτης (προς τη μεριά που ακουμπά την κλείδα) ίσα που να σηκώνεται από το έδαφος. Αυτοί είναι οι σωστοί κοιλιακοί που με δίδαξε ο αείμνηστος καθηγητής κινησιολογίας Νίκος Δούκας. Όλοι οι άλλοι κοιλιακοί είναι λάθος και δυστυχώς δεν έχω δει ποτέ γυμναστή να δείχνει σωστούς κοιλιακούς. Συνήθως το 99% των αθλούμενων κάνει λάθος τους κοιλιακούς φέρνοντας το κεφάλι στα γόνατα (δηλαδή λυγίζοντας πλήρως τον κορμό), όμως μετά τις 45 μοίρες λειτουργούν οι μυς των ισχίων (τετρακέφαλος και λαγονοψοΐτης) και όχι οι κοιλιακοί. Σχετικά με τους κοιλιακούς σε ύπτια θέση με ψαλιδάκια και ποδήλατο, για να γυμνάζονται οι κοιλιακοί χρειάζεται να γίνονται με κάμψη των ισχίων (ποδιών) 45 μοίρες. Το πρόβλημα με τους κοιλιακούς αυτούς είναι η καταπόνηση της μέσης, οπότε να αποφεύγονται από άτομα με οσφυαλγία. Γενικά η οσφυαλγία προλαμβάνεται με σωστή άσκηση των κοιλιακών και των ραχιαίων (που ελέγχουν τη λεκάνη φέρνοντας τη σε οπίσθια και πρόσθια κλίση αντίστοιχα) και έτσι τονίζεται ότι η άσκηση των κοιλιακών χωρίς την άσκηση των ραχιαίων δεν αρκεί. Είναι απαραίτητη η άσκηση και των ραχιαίων (κάτι που πολλοί αθλητές αμελούν, αφού τους ενδιαφέρει μόνον να εντυπωσιάσουν με τους κοιλιακούς τους "σε φέτες") που γίνεται σε ειδικό όργανο (όπου ο κορμός κρέμεται κάθετα) με πλήρη έκταση του κορμού. Αν το κάνουμε από πρηνή θέση - δηλ. μπρούμυτα - η σπονδυλική στήλη είναι ήδη σε ουδέτερη θέση και απλά το άτομο κάνει υπερέκταση. Όμως η υπερέκταση της σπονδυλικής στήλης (π.χ. δύτες ή ταπετσέρηδες) καταπονεί τις ζυγωματικές αποφύσεις των σπονδύλων (facets) και προδιαθέτει για οστεοαρθρίτιδα. Πέρα από την οστεοαρθρίτιδα, το σύνηθες πρόβλημα στη μέση είναι η πρόπτωση μεσοσπονδύλιου δίσκου (με ενδεχομένως πίεση νεύρου και συμπτώματα όπως ισχιαλγία) η οποία προλαμβάνεται με τη σωστή στάση. Όταν κάθεστε μην καμπουριάζετε, αλλά πάντα να έχετε σε ευθεία τη μέση. Επίσης, όταν σιδερώνετε βάλτε ένα αντικείμενο (π.χ. τούβλο η βιβλίο) κάτω από το ένα πόδι σας, ενώ όταν χρειάζεστε να πιάσετε ένα αντικείμενο που είναι ψηλά μην υπερεκτείνετε τον κορμό, αλλά απλά χρησιμοποιείστε μια καρέκλα ή σκάλα. Η χειρότερη θέση για τη μέση είναι η καθιστή με λυγισμένο τον κορμό. Παράλληλα, μην σκύβετε με κάμψη του κορμού για αν πιάσετε κάτι που έπεσε στο έδαφος, αλλά απλά λυγίστε τα γόνατα. Σήμερα η οστεοαρθρίτιδα είναι πολύ διαδεδομένη (ιδίως σε ισχία και γόνατα) και δυστυχώς σε αυτή συμβάλλουν η κακή στάση, η παχυσαρκία, η καταπόνηση των αρθρώσεων, ο πρωταθλητισμός, ο αθλητισμός με λάθος τεχνική, διάφορα επαγγέλματα (π.χ. ο υπάλληλος των διοδίων κινδυνεύει από οστεοαρθρίτιδα ώμου) και αθλήματα (όπως το ποδόσφαιρο που καταπονεί αφάνταστα τις αρθρώσεις των ποδιών, το γκολφ και το τένις που προκαλούν επικονδυλίτιδα στον αγκώνα, το βόλεϊ που καταπονεί τους ώμους κτλ), αλλά και η ηλικία. Το πολύωρο κάθισμα σε καρέκλα καταπονεί τη μέση (κλασικό το πρόβλημα οσφυαλγίας σε επαγγελματίες οδηγούς όπως φορτηγατζήδες). Το πολύ κάθε 1 ώρα να σηκώνεστε για 10 λεπτά από το κάθισμα. Αυτό βοηθάει να ξεκουραστεί η μέση, αλλά και το μυαλό. Αλλά και η πολύωρη ορθοστασία κουράζει τα πόδια και εγκλωβίζει αίμα στις φλέβες με συνέπεια κιρσούς (εξαιτίας ανεπάρκειας των φλεβικών βαλβίδων). Τότε απευθυνθείτε σε έναν αγγειολόγο, καταπολεμείστε την παχυσαρκία, αποφύγετε την ορθοστασία και φορέστε ελαστικές κάλτσες (από κατάστημα με ορθοπαιδικά-ιατρικά είδη). Οι ελαστικές κάλτσες μπορεί να φορεθούν και προληπτικά π.χ από χειρουργούς. Σε ό,τι αφορά τις αιμορροΐδες, χρειάζεται μετά την αφόδευση καθαρισμός του ορθού με νερό και σαπούνι και εφαρμογή ειδικής κρέμας (συστήνω την preparation) και παράλληλα αποφυγή κρασιού, αλατιού και καρυκευμάτων. Για την παχυσαρκία, το μόνο φάρμακο που υπάρχει είναι η ορλιστάτη (είναι ακριβό, αναστέλλει την απορρόφηση λίπους από το έντερο, μη αποτελεσματικό για αυτούς που υπερκαταναλώνουν υδατάνθρακες) και η λεκιθίνη. Να μην αγοράσετε τα συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν καφεΐνη, χρώμιο (διαταράσσει τα επίπεδα γλυκόζης), εφεδρίνη (διεγερτικό), ιωδίνη και θυροξίνη (επηρεάζουν τον θυρεοειδή). Τα παραπάνω φάρμακα δρουν διεγερτικά και μπορούν να προκαλέσουν αρρυθμίες και άλλα προβλήματα. Ένα νέο φάρμακο για την παχυσαρκία είναι η sibutramine που αυξάνει το αίσθημα κορεσμού μετά το γεύμα. Αλλά και οι φυτικές ίνες (π.χ. φρούτα και λαχανικά) αυξάνουν το μεταγευμάτιο αίσθημα κορεσμού και παλιότερα κυκλοφορούσαν σε συμπυκνωμένες ταμπλέτες για μείωση βάρους. Η κοιλιακή (ανδρικού τύπου) παχυσαρκία σχετίζεται με το μεταβολικό σύνδρομο (διαβήτης, ανοχή στην ινσουλίνη, υπερλιπιδαιμία, υπερουριχαιμία, λιπώδες ήπαρ κτλ) που σχετίζεται με πρόωρο θάνατο από αγγειακό επεισόδιο (έμφραγμα ή εγκεφαλικό). Γενικά η παχυσαρκία σχετίζεται με μειωμένο προσδόκιμο επιβίωσης, γεγονός που δεν έχει γίνει κατανοητό από πολλούς παχύσαρκους. Απαλλαγείτε το συντομότερο από την παχυσαρκία με τους 3 απλούστατους τρόπους: α)Κάντε δίαιτα με θερμίδες. Συστήνω να αγοράσετε το βιβλίο της Lala Cook. β)Ιδρώστε! Γραφτείτε σε κάποιο γυμναστήριο και καθημερινά (πλην Κυριακής) κάντε τουλάχιστον 25 λεπτά τρέξιμο στον διάδρομο (treadmill) με τον τρόπο που περιγράφω παραπάνω. Αν δεν ιδρώσετε, δεν χάνετε λίπος. Το περπάτημα και το ποδήλατο συνίστανται μόνον για τους γέρους. γ)Μετά το λιπαρό φαγητό πάρτε μια κάψουλα λεκιθίνη (συστήνω την λεκιθίνη με βιταμίνη Ε της Lanes) και επίσης αποφεύγετε το λίπος και τους υδατάνθρακες. Η δίαιτα με πρωτεΐνες είναι αμφιλεγόμενη και αντενδείκνυται σε άτομα με νεφρική ανεπάρκεια. Σχετικά με την άσκηση (αυτό ισχύει για όλους), πριν αρχίσετε οποιαδήποτε άσκηση, χρειάζεστε μια εξέταση (τουλάχιστον ηλεκτροκαρδιογράφημα) από καρδιολόγο και μια ακτινογραφία θώρακος (να αποκλειστεί η μεγαλοκαρδία) για να αποκλειστεί οποιοδήποτε ιατρικό πρόβλημα. Δυστυχώς ελάχιστοι νέοι έχουν μυοκαρδιοπάθεια που εκδηλώνεται με αιφνίδιο θάνατο στην άσκηση, γεγονός που θα είχε αποφευχθεί με τις παραπάνω εξετάσεις (αν και η εξέταση εκλογής είναι το υπερηχοκαρδιογράφημα). Άλλοι, μεγαλύτεροι, προσπαθούν να δείξουν ότι δεν γέρασαν και παίζουν π.χ. ποδόσφαιρο, όμως πεθαίνουν από έμφραγμα, γιατί είχαν αδιάγνωστη ισχαιμική καρδιοπάθεια. Στις βαλβιδοπάθειες (π.χ. στένωση ή ανεπάρκεια αορτής ή μιτροειδούς), μυοκαρδιοπάθειες και διαταραχές αγωγιμότητας η άσκηση αντενδείκνυται. Όμως, οι καρδιολόγοι τονίζουν τη σημασία της άσκησης τόσο στην πρόληψη του εμφράγματος όσο και μεταμφραγματικά (για την ανάπτυξη παράπλευρης κυκλοφορίας στα βουλωμένα στεφανιαία αγγεία). Όμως, μεταφραγματικά η άσκηση πρέπει να γίνεται με ειδικά πρωτόκολλα, από εξειδικευμένο φυσικοθεραπευτή, να υπάρχει η παρουσία καρδιολόγου και να γίνεται με ειδικά μηχανήματα (ποδήλατο ή διάδρομος) υπό συνεχή καταγραφή σφύξεων και πίεσης (κάτι σαν το τεστ κοπώσεως). Δυστυχώς, στην Ελλαδίτσα δεν υπάρχουν πουθενά τέτοια κέντρα (πλην ίσως ενός ιδιωτικού κέντρου στο Μαρούσι, λίγο πριν τη στάση του ηλεκτρικού). Σημειώνεται πως η άσκηση είναι απαραίτητη και σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη και επίσης σε ασθενείς με υπέρταση και υπερλιπιδαιμία. Δυστυχώς, όμως, ο κοσμάκης προτιμάει ένα χάπι από το να σηκωθεί από την πολυθρόνα του και να ασκηθεί... Σημαντικότατος παράγοντας για την παχυσαρκία είναι τα λεγόμενα υδρογονωμένα hydrogenation-trans λιπαρά οξέα όπου το φυτικό λίπος μετατρέπεται σε στερεά λιπαρά. Τα παραπάνω λίπη είναι ότι χειρότερο για τα αγγεία και προκαλούν αθηρωμάτωση και τελικά έμφραγμα. Στην Αγγλία, τελευταία, υπάρχουν προϊόντα που διαφημίζονται ότι στερούνται των υδρογονωμένων λιπαρών οξέων. Σημειώνεται ότι αυτά τα λίπη υπάρχουν παντού: από μπισκότα ως το ψωμί του τοστ! Κυρίως υπάρχουν στα προτηγανισμένα κατεψυγμένα όπως πατάτες, onion rings κτλ. Σχετικά με το λάδι, υπάρχει υπερκατάχρησή του με την δικαιολογία ότι προστατεύει την καρδιά. Η οδηγία μιλάει για λιγάκι λάδι στο φαγητό (το λάδι παχαίνει π.χ. 3 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο έχουν 465 θερμίδες, όσο ένα χάμπουργκερ!) και όχι για τους τόνους λάδι που βάζουν οι Έλληνες στο φαγητό. Προτιμάτε μόνον 3 κουταλιές της σούπας ΕΞΤΡΑ ΠΑΡΘΕΝΟ ελαιόλαδο στο φαγητό ή στη σαλάτα. Αποφεύγετε τα τηγανητά, τα τσιγαριστά και το σοτάρισμα των υλικών (απλά ανακατέψτε όλα τα υλικά με νερό και βράστε το φαγητό χωρίς να σοτάρετε το κρεμμύδι και τα άλλα υλικά). Τα τηγανητά να τα αποφεύγετε, αλλά άμα θέλετε οπωσδήποτε να φάτε κάτι τηγανητό, χρησιμοποιείστε ελαιόλαδο στο τηγάνι, αφού δεν διασπάται στις υψηλές θερμοκρασίες τηγανίσματος, εν αντιθέσει με τα άλλα λάδια που διασπώνται σε καρκινογόνες ουσίες. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στα συντηρητικά, χρωστικές, λίπη, υδατάνθρακες όπως ζάχαρη, στις τεχνητές γλυκαντικές ουσίες (όπως στα καρκινογόνα κυκλαμικό οξύ και ασπαρτάμη), στο αλάτι και σε άλλα βλαβερά στοιχεία που αναγράφονται στις ετικέτες των τροφών. Ο κοσμάκης δυστυχώς κοιτάει μόνον την τιμή του τροφίμου και όχι την ποιότητα. Προτιμά ένα φθηνό τρόφιμο, γνωρίζοντας ότι είναι κακής ποιότητας. Αλλά αυτό δεν γίνεται για λόγους οικονομίας, αλλά απλά έχουμε την ψευδαίσθηση ότι κερδίζουμε, αν και στην ουσία χάνουμε. Αναλογιστείτε πόσα χρήματα ξοδεύουμε για ρούχα, διασκέδαση και άλλα επουσιώδη, και πόσα - ελάχιστα αναλογικά - χρήματα ξοδεύουμε για ΣΩΣΤΗ διατροφή. Και όμως, δεν καταλαβαίνουμε ότι το 90% των καρκίνων (π.χ. ο καρκίνος του παχέως εντέρου) , αλλά και πολλές άλλες ασθένειες (αθηρωμάτωση και αρτηριοσκλήρωση που προκαλεί έμφραγμα και εγκεφαλικό, διαβήτης, υπέρταση, υπερουριχαιμία, χολολιθίαση-πέτρες στη χολή, καρκίνος του παχέος εντέρου κτλ) σχετίζονται με την κακή διατροφή. Προτιμάτε τα βιολογικά προϊόντα (organics) και πάντα να ελέγχετε τα συστατικά στις ετικέτες όταν διαλέγετε ένα τρόφιμο. Αν δεν είναι φυσικό, μην το αγοράσετε. Το αλκοόλ προλαμβάνει την αθηρωσκλήρυνση και το έμφραγμα, αλλά το πολύ αλκοόλ δημιουργεί σοβαρά προβλήματα (κίρρωση ήπατος και ηπατικό κώμα, παγκρεατίτιδα, έλκος στομάχου, πυλαία υπέρταση με ρήξη κιρσών οισοφάγου κτλ). Προτιμάτε το κόκκινο κρασί που έχει και αντικαρκινικές ουσίες όπως πολυφαινόλες, όμως να πίνετε με μέτρο: 1-2 (το πολύ 3) κρασοπότηρα την ημέρα, με το φαγητό. Να ελέγχετε το συκώτι σας με μια βιοχημική εξέταση αίματος όπου αν βρεθούν αυξημένες τρανσαμινάσες (S-GOT και S-GPT) και γ-GT το αλκοόλ αντενδείκνυται. Τα ιατρικά βιβλία συνιστούν μέτριο αλκοόλ σε ενήλικες: στις γυναίκες κάτω από 15 μονάδες αλκοόλ την εβδομάδα και στους άνδρες κάτω από 20 μονάδες (1 μονάδα ισοδυναμεί με 9 γραμμάρια αιθανόλη δηλαδή ένα ποτήρι κρασί). Το αλκοόλ αναστέλλει τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων και είναι αντιοξειδωτικό και καρδιοπροστατευτικό. Μάλιστα το κόκκινο κρασί περιέχει πολλά αντιοξειδωτικά φλαβονοειδή. Το αλκοόλ δρα σε άτομα με υψηλή LDL ("κακή" χοληστερίνη, χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη). Όχι λήψη αλκοόλ με άδειο στομάχι, όχι κατάχρηση αλκοόλ και όχι αλκοόλ για να καταπνίξει τα ψυχολογικά μας προβλήματα. Η κατάχρηση αλκοόλ προκαλεί κίρρωση του ήπατος, ηπατική ανεπάρκεια και ηπατική εγκεφαλοπάθεια, άνοια (εγκεφαλοπάθεια Wernicke), παγκρεατίτιδα (ο καρκίνος του παγκρέατος σχετίζεται με το κάπνισμα, αλλά και την χρόνια παγκρεατίτιδα, ενώ για την οξεία παγκρεατίτιδα μια κοινή αιτία είναι η χολολιθίαση). Η μπίρα (λόγω του κοβαλτίου της βιταμίνης Β12) μπορεί αν προκαλέσει μυοκαρδιοπάθεια όταν υπερκαταναλίσκεται. Τρώτε αργά. Ένα γεύμα πρέπει να καταναλώνεται σε 20-30 λεπτά. Οι Έλληνες πίνουν τον καφέ τους στον χρόνο που θα έπρεπε να τρώνε το φαγητό τους. Μονάχα τα ζώα καταβροχθίζουν το φαγητό. Επιπρόσθετα, αποφεύγετε όλα τα παστά (π.χ. σαλάμια, πάριζες, παστά ψάρια κτλ) γιατί περιέχουν τις καρκινογόνες ουσίες νιτροζαμίνες ως συντηρητικά. Τα φρούτα, τους χυμούς και τα γλυκά να τα τρώτε ξεχωριστά από τα φαγητό. Τα λαχανικά μπορούν να καταναλωθούν με οποιοδήποτε φαγητό. Ο μοναδικός σωστός συνδυασμός φαγητών είναι με λαχανικά. Όλα τα υπόλοιπα είναι λάθος (όπως κρέας με πατάτες ή ρύζι, μακαρόνια με κιμά, γάλα με μπισκότα, πορτοκαλάδα με χάμπουργκερ κτλ), αφού ανακατεύονται στο στομάχι υλικά με διαφορετικό μεταβολισμό. Τα γλυκά είναι βλαβερά για την υγεία. Επίσης οι πίτες (τυρόπιτες, σπανακόπιτες) που αγοράζουμε έχουν υπερβολική ποσότητα μαργαρίνης (με κορεσμένα λίπη που προάγουν το βούλωμα των αρτηριών, προκαλώντας έμφραγμα και εγκεφαλικό) και δεν είναι καθόλου υγιεινές. Παράλληλα, τα υλικά κατασκευής είναι ευτελή και κακής ποιότητας όπως γενικά σε όλα τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα. Παράδειγμα οι πίτσες που συχνά κατασκευάζονται από κακής ποιότητας τυριά και αλλαντικά. Προτιμάτε φρούτα και λαχανικά. Πάντα 1 σαλάτα λαχανικών (καλά πλυμένων, αλλιώς κινδυνεύετε από παράσιτα όπως ο εχινόκοκκος, αλλά και εντομοκτόνα) να συνοδεύει το φαγητό. Σχετικά με το ψωμί να προτιμάτε το μαύρο-πολύσπορο ή τα γερμανικά τύπου μούσλι (αρκεί να μην έχουν πολλές θερμίδες, αλάτι και κρυφά λίπη). Προτιμάτε να μαγειρεύετε στον ατμό, σε ειδικά σκεύη μαγειρέματος. Είναι ο πιο υγιεινός τρόπος μαγειρέματος. Υγιεινό είναι και το μαγείρεμα στο γκριλ με νερό από κάτω. Αντίθετα το ψήσιμο στα κάρβουνα γεμίζει το φαγητό με καρκινογόνες ουσίες. Παρακάτω είναι κάποια παραδείγματα συνταγών υγιεινών και εύκολων: α)Βάζετε σε μια κατσαρόλα κομματιασμένο σπανάκι (καλύτερα φρέσκο, αλλιώς κατεψυγμένο), κομματιασμένο κρεμμύδι (υπάρχει και αυτό κατεψυγμένο, αν και καλύτερο είναι το φρέσκο), νερό και λίγο ελαιόλαδο (το πολύ μισή κούπα τσαγιού), τα ανακατεύετε και τα βράζετε. Σερβίρεται με χυμό από λεμόνι και με λευκό τυρί (ανθότυρο ή φέτα). β)Πέρκα ή (ψάρι) γλώσσα (πασπαλισμένη με ελαιόλαδο) στον φούρνο στο γκριλ. Πάλι σερβίρεται με χυμό λεμονιού. γ)Βάζετε σε μια κατσαρόλα φρέσκα ή κατεψυγμένα φασολάκια ή μπάμιες ή κομματιασμένο πράσο, μαζί με κομματιασμένο κρεμμύδι, κομμάτια ντομάτας (φρέσκο ή έτοιμο), κομμάτια πατάτας, νερό και το πολύ μισό φλιτζάνι του τσαγιού ελαιόλαδο. Ανακατεύετε και βράζετε το φαγητό. Σερβίρετε με λευκό τυρί (ανθότυρο ή φέτα) και ψωμί (πολύσπορο). δ)Κομματάκια από μελιτζάνα ή/και κολοκύθια, τομάτες, κρεμμύδι και πιπεριά, γαρνιρισμένα με 3 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο μαγειρευτά στο φούρνο. Σερβίρονται με λευκό τυρί. ε)Συκώτι με λίγο ελαιόλαδο στο φούρνο. Σερβίρεται με χυμό λεμονιού και χωριάτικη σαλάτα (τομάτα, αγγούρι, κρεμμύδι με 3 κουταλιές ελαιόλαδο) και με λευκό τυρί. Το συκώτι είναι το καλύτερο κρέας, πλούσιο σε βιταμίνη Β12 και σίδηρο (έλλειψη τους προκαλεί αναιμία). Γενικά, όμως, το πιο υγιεινό κρέας είναι τα πουλερικά χωρίς πέτσα. Το κρέας να είναι καλά ψημένο. Το μισοψημένο κρέας μπορεί να προκαλέσει τοξοπλάσμωση (επικίνδυνη για τις εγκύους, καθώς προκαλεί συγγενείς ανωμαλίες στα έμβρυα, επίσης επικίνδυνο και στους ανοσοκατεσταλμένους) και κυστικέρκωση. Σχετικά με το τυρί, το κίτρινα τυριά και η φέτα έχουν πολλές θερμίδες και αλάτι. Το πιο υγιεινό τυρί είναι το (λευκό) ανθότυρο. Σχετικά με τη ζάχαρη, αυτή μπορεί να αντικατασταθεί με φρουκτόζη (είναι 3 φορές πιο γλυκό και περιέχει 12 θερμίδες, ενώ η ζάχαρη 20 θερμίδες το 1 κουταλάκι γλυκού) ή το μέλι (64 θερμίδες το 1 κουταλάκι του γλυκού). Απαραίτητα στον οργανισμό είναι το κάλιο και το νάτριο η έλλειψη ή η υπερβολή των οποίων προκαλεί προβλήματα (αρρυθμίες, σπασμοί, κράμπες). Καλή πηγή του καλίου είναι οι μπανάνες και τα φρούτα. Το κάλι να αποφεύγεται από ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, ενώ τα νάτριο (στο αλάτι) να αποφεύγεται από ασθενείς με υπέρταση. Πάντως, στις καυτές ημέρες του καλοκαιριού και σε έντονη σωματική κόπωση χρειάζεται λίγο παραπάνω νάτριο και γλυκόζη (ως ζάχαρη). Σε υποψία αφυδάτωσης (θερμοπληξία, έντονη σωματική άσκηση ή έντονη διάρροια ή έμετος) διαλύστε μια κουταλιά του γλυκού αλάτι και μια κουταλιά ζάχαρη σε νερό και πιείτε το. Εναλλακτικά πάρτε 1 φακελάκι almora από το φαρμακείο (είναι και αντιδιαρροϊκό). Δυστυχώς, η ελληνική κουζίνα είναι ότι χειρότερο για την υγεία και ότι καλύτερο για το έμφραγμα. Τα μαγειρευτά φαγητά είναι γεμάτα λίπη, μαργαρίνη και λάδι, ενώ τα γλυκά έχουν υπερβολική ζάχαρη. Στην πραγματικότητα τα περισσότερα ελληνικά φαγητά και γλυκά είναι τούρκικα. Ακόμα και ο μουσακάς. Η πιο υγιεινή κουζίνα είναι η ιαπωνική, όμως αυτό μπορεί να αμφισβητηθεί από το γεγονός των υψηλών ποσοστών καρκίνου του στομάχου στην Ιαπωνία. Πάντως, είναι η πιο υγιεινή κουζίνα στην πρόληψη καρδιοπαθειών. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο κρυμμένο αλάτι και ζάχαρη σε πολλές τροφές. Διαβάζετε τις ετικέτες των τροφών (αν και για να τις καταλάβεις - με τα τόσα χημικά που προσθέτουν - πρέπει να είσαι χημικός). Απαραίτητο είναι το αυγό για την πρωτεΐνη (το αυγό είναι πρότυπο προτείνεις), αλλά με μέτρο (όχι πάνω από 3-4 αυγά την εβδομάδα) και να τρώγεται βραστό (καλά βρασμένο, όχι μελάτο, γιατί μπορεί να έχει σαλμονέλα) και όχι τηγανητό. Η πορτοκαλάδα να μην πίνεται με άδειο στομάχι γιατί το ασκορβικό οξύ (βιταμίνη C) μπορεί να το ερεθίσει. Αντιθέτως, το γάλα ανακουφίζει το στομάχι με έλκος, αλλά σε άτομα με έλλειψη λακτάσης προκαλεί μετεωρισμό, δηλαδή φουσκώματα στο έντερο (τα άτομα αυτά να προτιμούν ειδικά γάλατα χωρίς λακτόζη ή γάλα σόγιας). Τονίζεται και πάλι να προσέχετε το αναγράφουν οι ετικέτες των τροφίμων. Για παράδειγμα βρήκα ρόφημα σόγιας που περιείχε μόλις 17% καρπούς σόγιας και υπερβολική ζάχαρη. Επίσης, υπάρχουν κακάο που περιέχουν 70% ζάχαρη. Προσοχή στις παραπλανητικές λέξεις "ρόφημα" (όχι 100% φυσικό), "νέκταρ" (όχι 100% φυσικό, π.χ. νέκταρ πορτοκαλιού με 20% πορτοκάλι και το υπόλοιπο νερό και ζάχαρη) και "επιδόρπιο" όπως για παράδειγμα τα επιδόρπια γιαουρτιού τύπου "βελουτέ" της αγοράς που δεν έχουν σχέση με το φυσικό γιαούρτι με την πέτσα. Επίσης, πολλά προϊόντα έχουν υποκατάστατο σοκολάτας και όχι πραγματική σοκολάτα, ενώ άλλα με κακάο δεν περιέχουν 100% κακάο. Στο σύγχρονο νοικοκυριό είναι απαραίτητο είναι ένα καλό φίλτρο νερού (όπως το Imperial), αφού το νερό είναι μολυσμένο με βαρέα μέταλλα, εντομοκτόνα, σκουριά, χλώριο κτλ. Γενικά, το νερό που πίνουμε μπορεί να είναι πηγή τοξικών και καρκινογόνων ουσιών. Ομοίως και ο αέρας που αναπνέουμε. Απαραίτητος και ο ιονιστής αέρος που αδρανοποιεί τα αιωρούμενα σωματίδια σκόνης στο σπίτι. Αλλά και το στρώμα στο κρεβάτι που κοιμόμαστε μπορεί να είναι γεμάτο ακάρεα (αόρατα με το μάτι ζωύφια, δεν έχουν σχέση με το άκαρι της ψώρας). Πολλοί είναι αλλεργικοί στη σκόνη που δημιουργείται από τα κόπρανα των ακάρεων. Υπάρχουν ειδικές αντιακαρικές σκόνες και αφροί για στρώματα, χαλιά, κουρτίνες και πολυθρόνες. Τα χαλιά βρίθουν ακάρεων. Στο κρεβάτι σας το στρώμα να είναι ορθοπαιδικό, χωρίς κουρέλια (βάτες) μέσα (αυτό μπορείτε να το δείτε αν το στρώμα έχει φερμουάρ και ανοίγει). Καλό είναι το στρώμα της Idilca. Το μαξιλάρι να είναι ορθοπαιδικό (από κατάστημα με ορθοπαιδικά είδη) και πλενομένο. Το στρώμα και το μαξιλάρι να αλλάζουν κάθε λίγα χρόνια (το πολύ 4-5 έτη για το στρώμα). Ο υπολογιστής σας είναι πηγή ακτινοβολίας και χρειάζεται φίλτρο οθόνης (όπως της Polaroid). Για τον ίδιο λόγο μην κάθεστε κοντά στην τηλεόραση, αλλά σε απόσταση 5 φορές της διάμετρο της οθόνης. Απαραίτητη είναι και η καλή υγιεινή των δοντιών. Πάντα να πλένετε τα δόντια μετά το φαγητό (τουλάχιστον πρωί, μεσημέρι και βράδυ) και το βράδυ να καθαρίζετε ένα-ένα δόντι με το ειδικό οδοντικό νήμα προσαρμοσμένο σε ειδική διχάλα (την διχάλα είναι δύσκολο να την βρείτε, αλλά μπορεί να απευθυνθείτε σε μεγάλα φαρμακεία όπως του Μπακάκου στην Αθήνα). Τα γερά δόντια εξασφαλίζουν και γερή καρδιά, αφού προλαμβάνεται η βακτηριαιμία από χαλασμένα δόντια που μπορεί να προκαλέσει ενδοκαρδίτιδα (π.χ. από streptococcus viridans ή mutans) και αρτηριοσκλήρυνση από τα chlamydia pneumonia. Τα φαγητά σε πολλά εστιατόρια είναι από κακής ποιότητας υλικά, ιδίως τυρί και κρέας. Επιπρόσθετα, δυστυχώς κάποια εστιατόρια ανακυκλώνουν το φαγητό που περισσεύει και το ξανασερβίρουν όπως αποκάλυψε το 2006 ο δημοσιογράφος Νίκος Ευαγγελάτος. Οι πορτοκαλάδες πωλούνται ως φρέσκες και ντόπιες, αλλά στην πραγματικότητα είναι από πορτοκάλια Βραζιλίας που εισάγονται σε παγοκολόνες και μάλιστα τους προσθέτουν και την ψύχα του πορτοκαλιού για να φανούν φρέσκες. Αλλά και το υποτιθέμενο ντόπιο γάλα εισάγεται και αυτό σε παγοκολόνες από βαλκανικά κράτη όπως Βουλγαρία και Σκόπια, από φάρμες χαμηλού επιπέδου υγιεινής. Επίσης, σε εστιατόρια, φούρνους, κέτερινγκ και ζαχαροπλαστεία συχνά επικρατούν κακές συνθήκες υγιεινής στα παρασκευαστήρια τροφίμων π.χ. οι υπάλληλοι δεν πλένουν τα χέρια τους και δεν φορούν γάντια, συχνά δουλεύουν μετανάστες που μπορεί να είναι φορείς ασθενειών όπως ηπατίτιδα Α και τύφος, αλεύρια γεμάτα ζουζούνια που αλέθονται κτλ. Στα ταχυφαγεία (φαστ φουντ) οι προτηγανισμένες κατεψυγμένες πατάτες (που όπως προαναφέραμε είναι φουλ στα τρανς-υδρογονωμένα λιπαρά που δημιουργούν αθηρωμάτωση στα αγγεία) τηγανίζονται σε χιλιο-τηγανισμένο και κακής ποιότητας λάδι. Αλλά ακόμα και το λάδι αυτό ανακυκλώνεται και γίνεται σαπούνι! Όλα τα παραπάνω σε αυτήν την παράγραφο είναι αποκαλύψεις με ντοκουμέντα από κρυφές κάμερες στις οποίες προέβη ο δημοσιογράφος Νίκος Ευαγγελάτος το 2006. Τα σπίτια μας σήμερα είναι γεμάτα καρκινογόνα όπως χρώματα, μονώσεις και άλλα υλικά με αμίαντο, βαρέα μέταλλα, αμμωνία (στα χρώματα) κτλ. Ο καρκινογόνος αμίαντος (προκαλεί το θανατηφόρο μεσοθηλίωμα, δηλαδή καρκίνο του υπεζωκότα των πνευμόνων) υπάρχει σε μονώσεις σωλήνων, μονώσεις καλωδίων, τσόχα σε οροφές, πυρανθεκτικά υλικά, φρένα κ.α. Τα κατοικίδια ζώα είναι φορείς ασθενειών. Παράδειγμα τα πτηνά που μπορεί να μεταδώσουν την ορνίθωση (ψιττάκωση) και να προκαλέσουν σοβαρή πνευμονία, καθώς επίσης μπορεί να προκαλέσουν εξωγενή αλλεργική κυψελίτιδα (από τα περιττώματά τους) και μυκητιάσεις όπως ασπεργίλλωση. Χρειάζεται καλό και συχνό καθάρισμα των κλουβιών και αποφυγή πτηνών (π.χ. περιστερώνες) από αλλεργικούς. Επίσης, αυτοί που έχουν γάτες και σκύλους πρέπει οπωσδήποτε να τα εμβολιάζουν (και να κάνουν και τα αναμνηστικά εμβόλια) και να κάνουν συχνά αποπαρασίτωση. Οι γάτες είναι βολικά ζώα και μπορούν να χωρέσουν σε ένα διαμέρισμα σε αντίθεση με τους σκύλους που χρειάζεται να τους βγάζετε στο πάρκο να κάνουν την ανάγκη τους (αν και κανένας Έλληνας δεν το κάνει, το σωστό είναι να μαζεύει το αφεντικό τα περιττώματα του σκύλου με μια σακούλα) και επίσης με τα γαβγίσματά τους αναστατώνουν τη γειτονιά, αφού δεν μπορούν να μιλήσουν και να πουν ότι υποφέρουν σε ένα μικρό διαμέρισμα. Η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια σε αδέσποτους σκύλους και γάτες (και ενδημική σε παρασιτώσεις όπως ο εχινόκοκκος από τους σκύλους και το τοξόπλασμα από τις γάτες) και αιτία είναι το γεγονός ότι τα μικρά παιδιά θέλουν ένα ζωάκι για παιχνίδι και όταν το βαρεθούν το πετάνε στον δρόμο. Δυστυχώς, τα πραγματικά κτήνη είναι οι άνθρωποι, και μάλιστα από μικρή ηλικία: από τα γεννοφάσκια τους! Μάστιγα στις μεσήλικες και ηλικιωμένες γυναίκες με οστεοπόρωση (που μπορεί να είναι και αδιάγνωστη) είναι τα κατάγματα από πτώση. Κλασικά μια μεσήλικη ή ηλικιωμένη γυναίκα ανεβαίνει σε ένα καρεκλάκι για να κρεμάσει μια κουρτίνα ή για να πάρει ένα πράγμα από το ντουλάπι, χάνει την ισορροπία της (με την ηλικία μπορεί να υπάρχουν και προβλήματα ισορροπίας) και πέφτει σπάζοντας το ισχίο (γοφό) της και καταλήγοντας στο νοσοκομείο όπου πιθανώς να πεθάνει από πνευμονική εμβολή ή πνευμονία ή ουρολοίμωξη. Σκοπός, λοιπόν, είναι η πρόληψη.